ΑΣΠΡΟΠΟΤΑΜΟΣ, ΠΑΡΘΕΝΑ ΟΜΟΡΦΙΑ ΓΙΑ ΛΙΓΟΥΣ...

Οι παραδοσιακοί οικισμοί, τα πετρόχτιστα γεφύρια και εκκλησάκια που βρίσκονται διάσπαρτα και η δρακολίμνη Βερλίγκα είναι μόνο μερικά από τα «ατού» της περιοχής, αν και το πιο ισχυρό παραμένει μάλλον η υπέροχη φύση σε ένα από τα καλύτερα κομμάτια της Πίνδου!

Και αν η Καλαμπάκα και τα δάση που βρίσκονται σε κοντινές αποστάσεις γέμισαν τα πνευμόνια μας με καθαρό αέρα, η συνέχεια που επιφυλάσσουν τα χωριά του Ασπροποτάμου είναι ακόμα πιο εντυπωσιακή! Ένα από τα πιο παρθένα μέρη του νομού Τρικάλων και της Πίνδου, με φύση ανόθευτη από την τουριστική ανάπτυξη και την επέλαση των «βαρβάρων» αστών, δεν μπορεί παρά να ακουστεί στα δικά μας αυτιά, όπως το τραγούδι της Σειρήνας στα αυτιά του Οδυσσέα. Μόνο που εμείς, σε αντίθεση με τον Οδυσσέα, δεθήκαμε με ζώνες ασφαλείας, φουλάραμε βενζίνη και ξεκινήσαμε για μια υπέροχη εκδρομή σε βουνά και λαγκάδια, με την κυριολεκτική έννοια της φράσης. Α! Και έχοντας πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού μας ότι, όπως μας ενημέρωσε κάτοικος της περιοχής που διαχειμάζει στα Τρίκαλα, αλλά το καλοκαίρι δεν ξεκολλάει από εδώ, στην περιοχή μερακλήδες νοούνται μόνον όσοι εκτιμούν λιχουδιές όπως η γίδα η βραστή και το κοκορέτσι. Ότι πρέπει δηλαδή για την περίπτωση μας!

Ξεκινώντας από την Καλαμπάκα και με κατεύθυνση τα Ιωάννινα, μετά από 8 χλμ. στην διασταύρωση αμέσως μετά τη γέφυρα του Πηνειού, στρίψαμε αριστερά προς την περιοχή του Ασπροποτάμου. Περνώντας το Μουργκάνι, την Καστανιά και τον Αμάραντο, σιγά-σιγά πλησιάζεις στο κομμάτι εκείνο της περιοχής, που χρωστάει την ονοματοδοσία του στις πηγές του Αχελώου. Το σκηνικό έχει αλλάξει εδώ και αρκετή ώρα και από εδώ και πέρα δάση οξιάς εναλλάσσονται με έλατα, βελανιδιές και πλατάνια.

Γενικά, τα περισσότερα καταλύματα και οι ξενώνες της περιοχής του Ασπροποτάμου είναι
ανοιχτά από Μάιο ως Οκτώβριο, καθώς αρκετά από τα χωριά κατοικούνται μόνο τους θερινούς μήνες. Ανοιχτά θα βρείτε μόνον 2-3, για αυτό και μερικοί από τους επισκέπτες χρησιμοποιούν σαν ορμητήριο την Καστανιά ή τον Αμάραντο. Κάνοντας την τυπική πλέον είσοδο στον δήμο Ασπροποτάμου, το πρώτο χωριό που θα συναντήσετε, εφόσον ακολουθήσετε την παράκαμψη που σας οδηγεί ως εδώ, είναι το Στεφάνι, ο ορεινότερος οικισμός του νομού Τρικάλων. Παρότι σε σχέση με τα άλλα χωριά της περιοχής υστερεί από άποψη αρχιτεκτονικής, το φυσικό τοπίο και το ταβερνάκι στην πλατεία του χωριού θα σας αποζημιώσουν, αν επισκεφθείτε την περιοχή τους ανοιξιάτικους μήνες. Από εδώ άλλωστε και εξαιτίας του υψομέτρου του, ξεκινούν αρκετοί λάτρεις της πεζοπορίας, κατεβαίνοντας προς Κουκουφλί και Μπουρλόκο, μέσα από το πανέμορφο ελατοδάσος.

Αν πάλι ο καιρός δεν ενδείκνυται για πεζοπορίες, όπως καλή ώρα συνέβη με μας, μπορείτε απλώς να επιστρέψετε στον βασικό δρόμο και μετά από αρκετές στροφές, να προσεγγίσετε το Κουκουφλί δια των 4 τροχών! Δίπλα από το ποτάμι και μέσα στο δάσος, εκτός από το Δασαρχείο θα βρείτε στο σημείο αυτό ιχθυοτροφείο πέστροφας, καθώς και την ταβέρνα της κυρά-Τασίας που λειτουργεί χειμώνα-καλοκαίρι και ειδικεύεται σε… ότι βγάζει το τσουκάλι της. Φασολάδα, γίδα βραστή, κρεατικά, πίτες, κεμπάπ, κοκορέτσι, όλα περνούν από την κουζίνα της Τασίας, ενώ νοστιμότατο είναι και το γλυκό καρυδάκι,ή το σύκο για να συνοδεύσετε τον καφέ σας. Από την θέση αυτή ξεκινούν και άλλες αξιόλογες ορειβατικές διαδρομές, ενώ στις 6 Αυγούστου γίνεται πανηγύρι στο εκκλησάκι της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος που σφύζει από ζωή, καθώς τα βλαχοχώρια της περιοχής έχουν γεμίσει από τους 10.000 περίπου θερινούς κατοίκους τους.

Συνεχίζοντας, ανάμεσα στα χωριά Δολιανά και Κρανιά, θα συναντήσετε μια άλλη εκκλησία, την «σταρ» της περιοχής θα λέγαμε. Η Ιερά Μονή του Τιμίου Σταυρού Δολιανών, με τους 13 της τρούλους, είναι ίσως το πιο πολυφωτογραφημένο αξιοθέατο σε μια περιοχή που ακόμα παραμένει μυστικό για λίγους, μυημένους ή ντόπιους. Η ιδιόρρυθμη αρχιτεκτονική του, το ξεχωριστό καθολικό του, οι ανάγλυφες εξωτερικές παραστάσεις, με αετούς, Χερουβείμ και Αγίους λαξεμένους πάνω στην πέτρα είναι οι βασικοί λόγοι για τους οποίους το Υπουργείο Πολιτισμού έχει χαρακτηρίσει τον ναό ως διατηρητέο μνημείο, αν όμως θέλουμε να μιλήσουμε με την απλή γλώσσα της ομορφιάς, αρκεί να πούμε ότι μοιάζει σχεδόν βγαλμένο από ζωγραφιά, ειδικά όταν το σκεπάζουν τα χιόνια! 

Στην Κρανιά βρίσκεται και το Λαογραφικό Μουσείο, που διαθέτει πλούσια εκθέματα από την ζωή των βλαχόφωνων της περιοχής, όπως παραδοσιακά υφαντά, κουζινικά, τοπικές ενδυμασίες, αργαλειούς και βέβαια πλούσιο φωτογραφικό και ιστορικό αρχείο. Αν μάλιστα ανήκετε στους λάτρεις των μανιταριών, η περιοχή ενδείκνυται για μανιταροσυλλογή, αρκεί βέβαια να είστε γνώστες του θέματος. Λίγο πιο κάτω, στην θέση Τρία Ποτάμια, το σημείο όπου συναντούνται ο Ασπροπόταμος και ο Κρανιώτικος για να σχηματίσουν τον Αχελώο, βρίσκεται και το Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης, που θα σας δώσει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για την οικολογική σημασία της περιοχής, ενώ εδώ βρίσκεται και ένας από τους πιο ξεχωριστούς ξενώνες του Ασπροποτάμου. Ο Πύργος Μαντάνια, είναι εξάλλου ένας από τους βασικούς λόγους της όποιας μικρής τουριστικής ανάπτυξης της περιοχής, αφού μέχρι και την ίδρυση του ήταν σχεδόν αδύνατον για τον επισκέπτη να διανυκτερεύσει εδώ τους χειμερινούς μήνες. Εξαιρετικής ομορφιάς είναι και το χωριό Πολυθέα, που όπως καταλαβαίνει κανείς από το όνομα του, διαθέτει εκπληκτική θέα στα γύρω βουνά. Επίσης το χωριό Καλιρρόη με την μακραίωνη ιστορία του.

Για το τέλος αφήσαμε το πανέμορφο Κατάφυτο με το συνοικισμό του το χωριό Μηλέα, την Ανθούσα και το Χαλίκι, μερικά  από τα πιο αντιπροσωπευτικά και γραφικά χωριά του Ασπροποτάμου. 
Το Κατάφυτο ηταν και είναι το κεφαλοχώρι της περιοχής, η έδρα για πολλά χρόνια του Δήμου Λάκμωνος και η έδρα μέχρι πρόσφατα του Αστυνομικού Σταθμού, του Δασαρχείου, και του Αγροτικού Ιατρείου. ¨εχει την πανέμορφη εκκλησία του Αγίου Νικολάου, νερόμυλο, πολλά εξωκλήσια και πολλες πηγές .
Χτισμένη στις πλαγιές του όρους Κέδρου, η πανέμορφη Ανθούσα ή αλλιώς Λεπενίτσα, που τον χειμώνα είναι σχεδόν ακατοίκητη, ξεχωρίζει για την αρχιτεκτονική των σπιτιών της, στα οποία κυριαρχεί βέβαια η λαξευτή πέτρα.  Τα πέτρινα γεφύρια και τα πανέμορφα δάση συμπληρώνουν ιδανικά το σκηνικό.

Στην ίδια περιοχή βρίσκεται και το ιστορικό μοναστήρι της Παναγίας της Γαλακτοτροφούσας, που πήρε την ονομασία αυτή επειδή αποτελούσε σημείο συνάντησης για τους κτηνοτρόφους της περιοχής. Για να φτάσετε μάλιστα ως εκεί, θα πρέπει να περάσετε από το Γεφύρι του Μίχου, ένα από τα πολλά τοξωτά, πέτρινα γεφύρια της ευρύτερης περιοχής του Ασπροποτάμου. Η εικόνα της Παναγιάς ανάμεσα στα πευκόφυτα βουνά, είναι ειδυλλιακή, γι’ αυτό και οι κάτοικοι της Ανθούσας αλλά και της ευρύτερης περιοχής έχουν μια ιδιαίτερη αδυναμία στο Μοναστήρι.

Συνεχίζοντας για το Χαλίκι, έναν από τους πιο παλιούς οικισμούς της Πίνδου, η διαδρομή θα σας ενθουσιάσει. To Χαλίκι είναι το βορειότερο από τα χωριά του Ασπροπόταμου, και απλώνεται αμφιθεατρικά στις πλαγιές του όρους Περιστερίου. Ο οικισμός ταυτίζεται από πολλούς με την αρχαία Χαλκίδα και το χωριό ερημώνει και αυτό κατά την διάρκεια του χειμώνα. Την άνοιξη όμως και το καλοκαιράκι το χωριό σφύζει από ζωή, ενώ η περίφημη δρακολίμνη Βερλίγκα που βρίσκεται στην κορυφή του Περιστερίου, έχει μαγέψει πολλούς ρομαντικούς, από τον Κώστα Κρυστάλλη μέχρι τους πεισματάρηδες περαστικούς που βάζουν σκοπό να ανεβούν το ιδιαίτερα δύσβατο μονοπάτι για να αντικρύσουν το μοναδικό θέαμα που προσφέρει. Άλλωστε, οι μύθοι και οι δοξασίες που την συνοδεύουν δεν είναι και λίγοι, όπως άλλωστε και ολόκληρη την περιοχή, που στα σπλάχνα της φιλοξενεί αρκούδες, λύκους, αγριόγατες και μυθικά πλάσματα από τα βάθη του χρόνου…

(πηγή: menoume-ellada.gr)